Mon-Sat: 8.00-10.30,Sun: 8.00-4.00
De kerken en de nieuwe sociale media
Home » Uncategorized  »  De kerken en de nieuwe sociale media
De kerken en de nieuwe sociale media
  1. Inleiding

In coronatijd zijn er, de beperkingen die de kerken zijn opgelegd en  die zij zichzelf oplegden om de gezondheid van de kerkgangers te beschermen zijn er veel kerkdiensten vrijwel zonder kerkgangers georganiseerd.  De meeste kerken laten sindsdien hun kerkdiensten zien op YouTube, Facebook of op speciale websites als Kerkomroep of Kerkdienst Gemist. Het is een snelle omslag geweest, maar het was in feite de enige mogelijkheid om contact te blijven onderhouden met de gemeenteleden. Ook bedrijven en maatschappelijke organisaties, als politieke partijen, verenigingen en stichtingen stonden voor dezelfde uitdaging. Zoom ontwikkelde zich razendsnel. Microsoft bood via Teams een vergelijkbare dienst aan. De helft van de negen miljoen tellende werkende Nederlandse beroepsbevolking bleek in staat te zijn en bereid te zijn om te telewerken vanuit de eigen woning. Grote conferenties, jaarvergaderingen en allerlei vormen van overleg bleken prima als Zoom- of Teamsbijeenkomst te kunnen worden georganiseerd. De Remonstranten deden dat met hun AV van Beraad en de AV van Bestuur in 2021.

In snel tempo schaften ook kerken de benodigde hardware aan om hun kerkdiensten te streamen. Ze moesten deskundigheid opbouwen. Voorgangers worden een soort programmamaker. Hoe houd je de aandacht van de virtuele kerkganger vast? Er is ook ook concurrentie. Wanneer de kijker achter zijn of haar notebook, desktop of mobiele telefoon de gezoomde kerkdienst van de eigen gemeente als minder boeiend ervaart dan is het voor hem/haar wel heel gemakkelijk om snel door te spoelen naar het einde van de dienst of om naar een andere kerkdienst over te zappen. De dominee krijgt stevige concurrentie!  Hij/zij heeft bijscholing nodig om zijn/haar presentatie te professionaliseren. Er zijn ook nieuwe mogelijkheden bij de gezoomde diensten, namelijk om stukjes film in te lassen die bij de verkondiging passen of een video van een koor, bijvoorbeeld van Nederland Zingt van de EO (zie: https://nederlandzingt.eo.nl/liederen/) te vertonen. Je kunt de noten en de tekst van liederen projecteren. Je kunt met meerdere camera’s werken, zodat het beeld dynamischer wordt, bijvoorbeeld door een camera bij de organist te plaatsen of alles eens vanuit een andere hoek op te nemen. Je kunt ook beeld in beeld tonen, waarbij je de voorganger of het koortje ziet, maar ook in een kleiner beeld de noten en de teksten van de liederen. Zie hiervoor bijvoorbeeld de zoomdiensten van de protestantse wijkgemeente de Nieuwe Kerk in Amersfoort op https://kerkomroep.nl

2. Kerken apps voor de mobiele telefoon (iPhone en Android systeem)

Er zijn de volgende kerken apps ontwikkeld, die een aantal functies van de nieuwe sociale media als Facebook,  LinkedIn, Twitter, Instagram en WhatsApp combineren in een app en die laten functioneren voor een specifieke wijkgemeente.

i.  Mijn Gemeente 2.0 of kerkSPOT App. “De kerk in je broekzak.” Met deze app heb je als gemeente de functies geven, groepen, chatten, preken, podcast, agenda, roosters, beschikbaarheid, ledenlijst, fotoboek enz. De app is gemaakt door HIS Media van KerkSPOT (https://kerk-spot.nl). De app heeft al meer dan 100.000 gebruikers. KerkSPOT is al acht jaar actief in churchware. Er is een directe link naar de uitgezonden kerkdiensten. Kerkleden kunnen ook direct met elkaar communiceren.  Er is ook een collectefunctie ingebouwd. De kosten bedragen ca € 50 per maand. Gemeenten met minder dan honderd leden krijgen korting. Vereist versie iOS 12.0 of nieuwer.

ii. Kerken Appvan Mobiel Bekeken (https://www.mobielbekeken.nl/project/kerken-app-app/). Er zijn de functies: Live uitzending, Kekdiensten, Nieuws, Agenda, Collecte en Website. Kosten onbekend. De App is geoptimaliseerd voor iOS14 en voor Android 5.0

iii. De Scipio Appvan Hagru BV.Met een agenda- en nieuwsfunctie, die kan worden gekoppeld aan de website van de kerk. Zo blijf je eenvoudig op de hoogte van de activiteiten in je gemeente. Verder heb je toegang tot kerkbladen en andere documenten, met daarnaast de mogelijkheid voor pushberichten, kerkdienst gemist, fotoalbums en peilingen en een collectefunctie. Kosten € 254 per maand, waarbij je dan een eigen app krijgt met naam en het logo van je kerk. Deze is sinds kort in gebruik bij de Sint Jan in Maastricht. Huidige versie 4.2.1 Vereist Android 4.1 of hoger of iOS 10.0 of nieuwer. De Android versie is 50.000 keer geïnstalleerd.

iv. De Chrch Appvan Pear Online met ongeveer dezelfde functionaliteit als de Scipio App. De  ontwikkelaar is  MrWebsite. Functies: groepenfunctie, een agenda, een adresboek met foto, een collectefunctie met tegoed en een chatfunctie. Kosten: ‘geef wat je er voor over hebt,’

"chrch is opgezet zonder winstoogmerk en kan bestaan door vrijwillige bijdrages. Bijdragen kan op allerlei manieren, waaronder financieel en met tijd. daarbij wordt een richtlijn gehanteerd van € 1 per lid dat de app gaat gebruiken." Huidige versie 2.0.3. Vereist iOS 11.0 of nieuwer. Of Android 5.0 of hoger. Vrijburg in Amsterdam heeft voor deze app gekozen. Zie: https://chrch.org

v. Donkey Mobile Appvan Donkey Mobile in Bodegraven.Deze heeft een vergelijkbare functionaliteit als de andere kerken apps. Kosten: € 75 voor minder dan 200 gebruikers, € 120 per maand bij 200-500 gebruikers. Plus: € 120 per jaar voor Apple iOS, voor Android eenmalig € 58 en voor “onboarding kosten”: € 360. Meer dan 160 kerken gebruiken deze app.  Je krijgt hiervoor een eigen app met de naam van je geloofsgemeenschap.

3. Overige apps.

Er is een kerkzoeker app: https://www.protestantsekerk.nl/kerkzoeker/ van de PKN, en er is Kerkzoeker: Zoek Nabijgelegen Kerken & Kathedralen van Winnona Partners LLC voor iOS van Apple (€ 0,99). Het gaat daarbij wel om  de kerkgebouwen, niet om de geloofsgemeenschappen.

Er is ook nog de ChurchSpotter (https://www.appwereld.nl/search?q=church+spotter) (gratis)

Daarnaast zijn er verschillende collecte apps. Een overzicht is te vinden op: Diaconaal Steunpunt:  https://diaconaalsteunpunt.nl/collecte-apps/

Ik heb zelf de apps Kerkomroep, Church Finder, Kerkdienst Gemist op mijn iPhone6 (naast de Bible Study en de Online Bijbel app) en sinds kort ook de Scipio app van de Protestantse Gemeente Maas-Heuvelland. Deze werken prima. Ik heb een Samsung smart tv. Deze is aangesloten op mijn wifi netwerk. Bij de tv hoort een Mirror Samsung TV App, waardoor alles wat je op je mobiele telefoon krijgt aan video’s je direct kunt casten naar het grote tv scherm. Dit kan overigens ook met je notebook via 'scherm delen.' Log in op Kerkomroep of Kerkdienst Gemist en click vervolgens op Instellingen – Systeem – Beeldscherm – en dan op ‘verbinding maken met een draadloos beeldscherm.’

Aanbevolen plugin voor de website van de kerk en die van jezelf.

Installeer de Ultimate Social Media PLUS plugin, die het nieuws van je website direct verbindt met de belangrijkste sociale media, of een vergelijkbare plugin. Zie ook het webinar: https://www.bigmarker.com/third-door-media/The-Ultimate-Social-Media-Guide-to-Building-Your-Brand-in-2022?utm_bmcr_source=mtpost

Installeer daarnaast de “feedburner” van Follow It op je website, zie https://follow.it. Hiermee kunnen de website bezoekers je volgen en ze krijgen bericht wanneer er iets nieuws op je website staat.

4. Voor- en nadelen

Al deze digitale mogelijkheden voor virtuele ontmoetingen kunnen nooit echte ontmoetingen vervangen. Het is een systeem wat je nu noodgedwongen moet toepassen om je leden niet helemaal kwijt te raken. Aan de andere kant moeten we ook erkennen dat een groot deel van de jongeren niets anders kennen dan de sociale media. Men voelt zich er thuis. De drempel om contacten te leggen is heel laag. Generation Z (geboren tussen 1997-2012) kent zelfs geen wereld zonder internet. Het is voor hen vanzelfsprekend.

De top tien apps wat betreft aantal gebruikers wereldwijd van de sociale media zijn: (1) Facebook, (2) YouTube, (3) WhatsApp, (4) Instagram, (5) TikTok, (6) Snapchat, (7) Reddit, (8) Pinterest, (9) Twitter en (10) LinkedIn. Het gaat om miljarden deelnemers. Het kost de gebruikers veel tijd om via deze media nieuws over hun contacten, over wat hen bezig houdt en over alles waarover men discussieert bij te houden. Laat staan dat ze daarnaast zelf ook nog gaan zenden op meerdere van de sociale media, plus de tijd die het kost om de eigen website en de blogs bij te houden, en dat allemaal naast de gedrukte media, als dagbladen en tijdschriften, de tv en de radio.

5. De Nieuwe Huiskerk

Het is misschien een idee om leden die met het gebruik van de nieuwe media en technieken meer vertrouwd zijn en die ook de hardware tot hun beschikking hebben zoals een mobiele telefoon, notebook en smart tv. leden, die hiermee minder goed kunnen omgaan, bij hen thuis uitnodigen op de zondagmorgen om samen de kerkdienst via https://kerkomroep.nl  of https://kerkdienstgemist.nl

 te bekijken. Zo creëer je een vorm van gemeenschap. De huidige coronamaatregelen laten toe dat iemand vier personen per dag thuis mag uitnodigen. Met de gastheer en gastvrouw samengaat het dan om zes personen als deelnemers aan een digitale huisdienst. Bij tien van dergelijke gastadressen in  de gemeente heb je op de zondagmorgen  al zestig mensen in de nieuwe huiskerk ondergebracht. 

6. Veiligheid en privacy

Er is een reële zorg over de veiligheid en de bescherming van de privacy van de gebruikers van  apps en van de sociale media. Het is normaal om je tegen misbruik van je data door phishing, hacken of het infecteren met virussen en dergelijke te beschermen door de volgende maatregelen te nemen:
(1) Weiger cookies. Dat is uw recht als Europese internetgebruiker.
(2) Kies een browser die aandacht heeft voor je privacy, zoals Firefox en stel die in op maximale veiligheid.
(3) Gebruik een anonieme zoekmachine als DuckDuckGo.
(4) Gebruik de gratis Tor browser voor zaken die zeer privacy gevoelig zijn, zoals vragen over je gezondheid.
(5) Gebruik zo min mogelijk de ‘gratis’ faciliteiten van Facebook en Google. Die betaal je met je kostbare data.  Er is een privacy vriendelijk alternatief voor Facebook, namelijk MeWe (https://mewe.com/).
(6) Gebruik Telegram (https://telegram.org ) en/of Signal in plaats van WhatsApp van Facebook/Meta.
(7) Gebruik regelmatig Privazer om je PC of Notebook schoon te maken van overbodige restanten van internetactiviteiten en downloads (zie: https://privazer.com/nl/)
(8) Scherm de camera van je notebook of desktop af met een stukje papier.
(9) Overweeg de installatie van een goede VPN (Virtual Private Netwerk), bijvoorbeeld Proton VPN. Er is een gratis versie. Gebruik VPN in ieder geval bij publieke wifi, waar je zonder wachtwoord kunt inloggen 
(10) Zorg voor een beveiligde betrouwbare e-mailprovider, bijvoorbeeld het Zwitserse Proton, die encrypted e-mail aanbiedt (https://protonmail.com/).

Eén reactie op “De kerken en de nieuwe sociale media”

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *